Gặp khó khăn với từ vựng trong IELTS Listening? Khám phá ngay các kỹ thuật nhận diện từ đồng nghĩa, paraphrase và các ‘bẫy’ thường gặp để tối đa hóa điểm số của bạn. Cùng Mọt Tiếng Anh chinh phục bài thi!
Kỹ năng nhận diện từ vựng trong IELTS Listening: Bí quyết tăng độ chính xác khi làm bài
Từ vựng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong bài thi IELTS Listening. Tuy nhiên, không ít thí sinh gặp khó khăn trong việc nghe ra những từ quen thuộc, bị đánh lừa bởi từ đồng nghĩa hoặc bị rối bởi cách phát âm và nối âm.
Việc nhận diện từ vựng trong IELTS Listening không chỉ giúp bạn nghe hiểu tốt hơn, mà còn giảm lỗi sai đáng tiếc khi điền đáp án. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ:
- Vì sao cần luyện khả năng nhận diện từ vựng,
- Các tình huống thường gây nhầm lẫn,
- Chiến lược luyện tập và tài liệu phù hợp.
1. Vì sao nhiều thí sinh nghe không ra từ quen thuộc?
Dưới đây là một số lý do phổ biến:
- Chưa quen với cách phát âm chuẩn quốc tế (đặc biệt là giọng Anh – Anh, Anh – Úc)
- Nối âm và nuốt âm khiến từ nghe khác với cách viết
- Không biết từ vựng đó nên không đoán ra trong ngữ cảnh
- Bị đánh lừa bởi paraphrase và từ đồng nghĩa
- Không luyện kỹ các từ vựng thuộc chủ đề thường xuất hiện trong đề thi
2. Các dạng từ vựng thường gây khó trong IELTS Listening
a. Từ bị nối âm hoặc nuốt âm
Ví dụ:
- go on → /gəʊ wɒn/
- used to → /ˈjuːstə/
- give it to me → /ˈgɪvɪt tə mi/
Dễ khiến người học tưởng là một từ mới hoàn toàn.
b. Từ đồng nghĩa hoặc paraphrase
Ví dụ:
- Cheap → low-cost
- Important → essential, vital
- Start → begin, launch
→ Nếu không quen các cụm paraphrase, bạn có thể không chọn được đáp án đúng.
c. Từ có phát âm dễ nhầm
- Ship vs Sheep
- Live (v) vs Leave
- Thirty vs Thirteen
Gây nhầm lẫn nếu không luyện nghe kỹ cặp âm.
d. Từ viết tắt, tên riêng, mã số
- Tên người, tổ chức: Smith, Mr. Brown, UNESCO
- Viết tắt đánh vần: FBI, ID, VAT
→ Thường xuất hiện trong phần Form Completion, Note Completion
3. Chiến lược luyện kỹ năng nhận diện từ vựng hiệu quả
a. Luyện nghe từ vựng theo chủ đề
Một số chủ đề phổ biến trong IELTS Listening:
- Education (course, subject, assignment…)
- Travel (flight, booking, accommodation…)
- Work (interview, salary, deadline…)
- Health (symptoms, medication, treatment…)
Cách luyện:
- Học từ theo cụm (collocations), ví dụ:
- make a reservation
- attend a lecture
- Nghe các đoạn hội thoại có chủ đề tương ứng
- Gạch chân từ bạn nghe được → tra lại transcript để kiểm tra
b. Luyện Shadowing từ vựng
- Chọn 1 bài nghe ngắn (1–2 phút)
- Nghe và lặp lại từng câu, tập trung vào cách phát âm – nối âm – nhấn trọng âm của từ
- Ghi chú những từ nghe chưa rõ → học lại phát âm chính xác
c. Sử dụng transcript để tra từ
- Sau mỗi bài nghe trong Cambridge IELTS, đọc transcript
- Đánh dấu từ không nghe ra → học nghĩa + phát âm
- Ghi lại vào sổ từ vựng cá nhân
d. Luyện nghe từ paraphrase trong ngữ cảnh
- Với mỗi đáp án đúng trong đề, tra xem từ đó đã được paraphrase thế nào trong bài nghe
- Tự tạo bảng tổng hợp các cặp từ tương đương (start = begin, teacher = instructor…)
4. Một số nguồn học từ vựng qua nghe hiệu quả
|
Mục tiêu |
Nguồn học |
|
Từ vựng theo chủ đề IELTS |
Cambridge Vocabulary for IELTS, Collins Vocabulary for IELTS |
|
Nghe và nhận diện từ |
Cambridge IELTS Listening 9–18 (có transcript) |
|
Luyện phát âm chuẩn |
BBC Learning English – Pronunciation, Youglish |
|
Luyện paraphrase và synonym |
IELTS Liz, IELTS Simon, Quizlet Paraphrase Sets |
5. Mẹo làm bài thi liên quan đến từ vựng
- Đọc trước câu hỏi để dự đoán loại từ cần điền (danh từ, tính từ, động từ)
- Gạch chân các từ khóa → giúp bạn nhận diện paraphrase khi nghe
- Sau khi nghe xong, kiểm tra lại chính tả và số lượng từ (đề thường yêu cầu “no more than two words”)
- Ghi chú những từ gây bối rối hoặc nghe không rõ → tra nghĩa sau bài làm
6. Kết luận
Kỹ năng nhận diện từ vựng trong IELTS Listening không chỉ phụ thuộc vào việc học từ mới, mà còn là quá trình luyện nghe – luyện phát âm – luyện phản xạ ngữ âm trong ngữ cảnh thực tế.
Nếu bạn thường xuyên “nghe ra nhưng không hiểu”, hoặc “biết từ nhưng không nhận diện được khi nghe”, thì hãy luyện tập theo hướng:
- Nghe mỗi ngày kết hợp với transcript
- Học từ theo ngữ cảnh, không học rời rạc
- Shadowing và phân tích lỗi sai sau mỗi đề luyện
Với phương pháp đúng đắn và luyện tập đều đặn, bạn sẽ nâng cao khả năng nghe hiểu và tăng đáng kể độ chính xác trong bài thi Listening.
Tóm lại, việc nắm vững kỹ năng nhận diện từ vựng qua paraphrase và các dấu hiệu đặc trưng là chìa khóa để chinh phục IELTS Listening. Hãy luyện tập thường xuyên để biến chúng thành phản xạ tự nhiên. Mọt Tiếng Anh chúc bạn ôn thi hiệu quả và đạt được kết quả như mong đợi!
